Commentaar Vrouwenpartij: wil je weten hoe erg Nederland overgeorganiseerd en ondergeorganiseerd is, lees dan onderstaand artikel. Alles moet in Nederland over meerdere schijven lopen die niet met elkaar verbonden zijn en niet met elkaar communiceren. Gevolg: eindeloos gedoe, onmogelijke en onnodige vertragingen bij elke stap vooruit en zodoende heel veel duurder voor de belastingbetaler. Dit is exemplarisch voor de systemen die de organisatie van Nederland maakt tot wat het is: systemen die niet kunnen samenwerken met elkaar, waardoor alles vastloopt in onwil, ondoorzichtigheid, onmogelijke ingewikkeldheid en ingebouwde remmen.
Voorbeeld Dongen
Het kan ook met een werkende organisatie, zonder al die bureaucratische horden, wat een kostenbesparing oplevert van € 38.000 per jaar per patient. Maar door de onmogelijkheid om samen te werken is de overlevingskans van initiatieven zoals in Dongen miniem.
Dit is een prachtig voorbeeld van het ontbreken van elke vorm van de waarden van de Vrouwenpartij: eenheid, harmonie en samenwerking. Hoe krijg je het als overheid toch voor elkaar om een systeem te ontwikkelen zonder goede waarden als richtlijn en basis? Waar is zo’n systeem dán op gebaseerd en met welke kenmerken? Egocentrische eilandjes zonder bewoners, foute koninkrijkjes zonder rechten voor inwoners, mentaal autisme, analytici zonder contact met de werkelijkheid, ruw telende hoogmoed, populaire gewetenloosheid, misplaatste superioriteit? Hoe fout kun je het organiseren voor het goed van de mensen, de burgers? Kan het nog fouter?
Organisatie van de toekomst
Organisatie is één van de grootste uitvindingen van de mens. Organisatie stroomlijnt en versnelt, maakt efficient en bespaart, kan complexiteit vereenvoudigen en grote welvaart en hoog welzijn toevoegen aan de samenleving. Maar als niet aan die voorwaarden wordt voldaan is het gevolg juist tegengesteld: vertraging, hogere kosten, verstikkende complexiteit en een verlaging van welvaart en welzijn in de samenleving. Voorbeeld: de stikstof en watervervuiling problematieken en organisatie gaan Nederland verlammen en op slot gooien.
Computers en het internet zijn de beste voorbeelden van toekomstgerichte organisatie vormen. Met de recente komst van Kunstmatige Intelligentie (KI of AI) nemen de mogelijkheden van nieuwe organisatie ontwikkelingen enorm toe. Leg bijvoorbeeld de organisatie van ministeries onder de AI loep en vraag hoe de organisatie van elk ministerie verbeterd kan worden. Het antwoord van AI put uit alle data op het internet (alle data ter wereld) en bepaalt algoritmisch het beste organisatorische antwoord.
Het probleem ligt niet bij organisatie, het probleem ligt bij mensen; het zijn mensen die vooruitgang remmen en blokkeren. Het zijn op de ministeries ambtenaren die teveel macht hebben, te weinig gecontroleerd worden, te weinig verantwoording hoeven af te leggen, teveel hun eigen ideeën, verlangens en stokpaardjes kunnen volgen. Wat als al hun voorstellen, besluiten, wetten onder de AI loep worden gelegd voor correcties, verbeteringen, alternatieven, detectie van foute analyses, voor ze worden doorgestuurd? Een manier om ministeriële ego- en machtsspelletjes te verminderen of liefst uit te sluiten? Simpelweg verplichten!
Kunstmatige intelligentie: de kans op een betere en veiligere toekomst
In plaats van alleen te kijken naar de gevaren van kunstmatige intelligentie en het proberen te verbieden, is het niet beter om naar de enorme mogelijkheden voor de toekomst te kijken? Hoeveel kan AI niet verbeteren aan Nederland op alle vlakken? Hoeveel beter zal AI doorberekeningen en voorspellingen uitvoeren? Hoeveel fouten in beleid en organisatie kan AI voorkomen. Het is ons inziens een perfect waarschuwingssysteem dat honderden miljarden kan besparen.
N.B. In het artikel staat iets wat exact lijkt op een Vrouwenpartij commentaar: ‘Het kabinet heeft op dit terrein een vrij eenvoudige taak. Het hoeft alleen maar te zeggen: we ruimen de blokkades morgen nog op, en we voeren de nieuwe manier van werken meteen in. Hoe vaak krijg je nou een win-winsituatie op je bureau?’ Moeten we hier nog iets aan toevoegen?
Lees hier het artikel: In Dongen krijgen ouderen met dementie zorg zonder bureaucratische horden, nu de rest van Nederland nog
Bron: volkskrant.nl
Michiel van der Geest
11 mei 2023
In Dongen krijgen ouderen met dementie zorg zonder bureaucratische horden, nu de rest van Nederland nog
Reportage
In Dongen krijgen ouderen met dementie opvallend snelle en persoonlijke zorg, terwijl het de belastingbetaler 38 duizend euro per jaar per cliënt minder kost. Hoe doen ze dat? En waarom doen we dat niet overal?
Ja, natuurlijk zijn de Zusters Franciscanessen een inspiratiebron. Het verpleeghuis van ouderenzorgorganisatie Maria-oord is immers gevestigd in het monumentale klooster van de geloofsorde, in het centrum van het Brabantse dorp Dongen.
En ja, die zusters laten zich voorstaan op hun zorg voor anderen, op hun eenvoud, op hun drang tot dóén. ‘Die verbondenheid met elkaar en de maatschappij, die houding maakt een plus een drie’, zegt Albert Vlemmix, bestuurder van Maria-oord. ‘Maar denk nou niet dat dit ouderwets is of voorbehouden aan een religieuze gemeenschap. Dat kun je overal doen, juist ook in een modern jasje.’ En als het even kan zonder afvinklijstjes.
Dat is precies wat ook Community Care Dongen beoogt. Een project van Maria-oord heeft als doel om ouderen met dementie zo lang mogelijk thuis te laten wonen, met intensieve hulp van familie en omgeving. Daarbij dienen zorgverleners zich vooral zo weinig mogelijk aan te trekken van alle potjes, geldstromen en wettelijke beperkingen van de verschillende takken van onze ingewikkelde zorgboom. Elke oudere krijgt een eigen ‘leefcoach’, die cliënten en hun familieleden altijd kunnen bellen, en die zelf kan bepalen én regelen wat een oudere nodig heeft. Als het even kan binnen een dag.
Zorgzame buurten
Community Care Dongen is één van de vijftien voorbeelden die staan in het verzamelwerk Zorgzame buurten dat woensdag aan de Tweede Kamer is aangeboden. ‘Inspirerende initiatieven die het systeem trotseren’, staat op de cover. Want, zo menen de samenstellers, onder wie Marcel Canoy, hoogleraar gezondheidseconomie en dementie aan de Vrije Universiteit, ons zorgstelsel werkt goede zorg voor mensen met dementie juist tegen.
Het zorgstelsel is immers geen harmonieuze geloofsorde, maar een bureaucratisch doolhof. Voorbeeld: wijkverpleging voor ouderen met dementie valt onder de Zorgverzekeringswet (ZVW), een verpleeghuis onder de Wet Langdurige Zorg (WLZ), maar een traplift of huishoudelijke hulp onder de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Het zijn aparte wetten met aparte geldstromen, die niet met elkaar communiceren.
Dat heeft nadelige gevolgen. Als een zorgidee geld bespaart in een verpleeghuis (WLZ-geld van het zorgkantoor), maar daarvoor een investering vraagt van de gemeente (WMO-geld), dan is de kans groot dat het niet van de grond komt. Want een gemeente, toch al vaak in geldnood, kan dat geld helemaal niet missen en ziet van de baten niets terug.
Zorgverleners en ouderen worden doorgaans helemaal tureluurs van deze zogenoemde ‘schotten’, omdat voor elke wet weer andere regels, toelatingscriteria en loketten gelden. Maar in dit Community Care-project, waar het ministerie geld in heeft gestopt, en waaraan de gemeente, het zorgkantoor en de zorgverzekeraar meewerken, heeft leefcoach Kim Graauwmans daar nu eens geen last van.
Heel lang praten
Als een nieuwe oudere met dementie zich meldt, gaat zij eerst vooral heel lang práten. ‘Het belangrijkste is dat ik het vertrouwen win’, zegt Graauwmans. ‘Van de cliënt en van de familie, omdat ook zij nauw betrokken moeten zijn bij de zorg, ook zij zullen taken op zich moeten nemen. De meeste gesprekken duren daarom al snel anderhalf uur. Dat is voor de verzekeraar misschien niet doelmatig, maar uiteindelijk wel effectief.’
De crux: Graauwmans mag zelfstandig vormen van zorg en hulp inschakelen, uit alle drie de zorgpotjes. Is een oudere eenzaam? Dan kan ze naar de dagbesteding in de ontmoetingsruimte van Maria-oord. Is de familie overbelast? Dan beslist ze tot de inzet van een huishoudelijke hulp (WMO) en als die dan toch drie uur per dag aanwezig is, waarom stimuleert deze de bewoner dan niet ook meteen tot douchen of helpt die bij het eten (normaliter ZVW-zorg)? Moet er een specialist ouderengeneeskunde komen? Graauwmans belt zelf. Een gps-tracker handig voor als iemand gaat dwalen? Regelt ze gewoon.
Die snelheid is belangrijk, zegt Graauwmans: ‘Vooral familieleden zijn er geruster op hun moeder zelfstandig te laten wonen, als ze weten dat eventuele hulp snel is geregeld.’
Het mag weinig revolutionair klinken, in de zorg is het een aardverschuiving. In 2015 kreeg Vlemmix van toenmalig staatssecretaris Van Rijn persoonlijk de zegen voor zijn project, maar pas in 2018 kon hij eindelijk beginnen. ‘Ik heb drie jaar lang vergaderend doorgebracht, zodat Kim zelfstandig kon beslissen dat er een steunbeugel in de wc moest komen. In iedere andere gemeente komt dan alsnog een ambtenaar langs voor een keukentafelgesprek en ben je zo weer zes weken verder.’
Starheid
Dat is typerend voor de starheid waarmee in de zorg in eigen hokjes wordt gedacht, zegt hoogleraar Canoy. ‘Mensen vinden verandering erg ingewikkeld. Zo zijn er medewerkers die hun eigen terrein bewaken en niet willen meebewegen, maar ook zorgmedewerkers die nu op een andere manier moeten gaan werken. Toch kunnen zij niet achterblijven, it’s the only show in town.’
Dat kan uiteindelijk publiek zorggeld schelen, zo laten de eerste resultaten uit Dongen zien. Door de intensieve begeleiding duurde het gemiddeld acht maanden langer voordat een oudere naar het verpleeghuis ging. Dat scheelt al gauw 50 duizend euro aan WLZ-geld. De gemiddelde WMO-kosten en ZVW-kosten in dit project gingen juist omhoog – aangezien de ouderen langer thuis blijven wonen – met respectievelijk 5.000 en 6.400 euro per cliënt.
Onderaan de streep betekent dat 38.400 minder zorgkosten (en tevreden cliënten en het laagste verzuimpercentage van Nederland). Maar omdat gemeenten en verzekeraars normaliter hun meerkosten niet gecompenseerd kunnen krijgen uit de ‘winst’ van het WLZ-potje sterft dit soort initiatieven doorgaans een vroegtijdige dood.
Voor het project in Dongen sprong het ministerie bij, maar het is hoog tijd de wet op zo’n manier aan te passen dat dit soort projecten ook fundamenteel mogelijk is, zegt Vlemmix. ‘We moeten dit op grotere schaal gaan proberen. Er is geen tijd om af te wachten, we lopen tegen de grenzen van ons systeem aan.’
Dat is Canoy helemaal met hem eens. ‘Het kabinet heeft op dit terrein een vrij eenvoudige taak. Het hoeft alleen maar te zeggen: we ruimen de blokkades morgen nog op, en we voeren de nieuwe manier van werken meteen in. Hoe vaak krijg je nou een win-winsituatie op je bureau?’
Over de auteur:Michiel van der Geest is de zorgverslaggever van de Volkskrant en verdiept zich in alle vormen van zorg: van ziekenhuizen tot huisartsen, van gehandicaptenzorg tot Big Pharma, van gezondheidsverschillen tot valgevaar.
