Commentaar Vrouwenpartij: weer een voorbeeld van de bekende mannenstrategie: eerst verder onderzoek doen voordat we de software voor gebruik goedkeuren. Wij kunnen natuurlijk niet zomaar iets aannemen zonder dat wij er ons plasje over hebben gedaan. Of wel dan?
Ondertussen worden onnodig borstkanker gevallen gemist. Ethisch onverantwoord is de juiste conclusie. Genoeg reden voor vrouwen, waar de borstkanker niet ontdekt is, van nu af aan de staat voor de rechter dagen en schadevergoeding eisen op basis van nalatigheid. Maar de overheid weet beter en tilt ogenschijnlijk niet zo zwaar aan ethiek. Ook al kost het doden?, is onze vraag. Is elke dode die je kan voorkomen niet belangrijk genoeg?
Zwaarwegende bezwaren tegen verbeterde screening?
De bezwaren: radiologen kunnen lakser worden en bij een fout wordt het moeilijk de schuldige aan te wijzen. Genoeg reden om de ‘droomapplicatie’ niet in te zetten? In Spanje en Denemarken wordt de Nederlandse software al gebruikt, maar Nederland weet het beter en stelt het gebruik uit tot na het plasje.
Nederland op z’n smalst: schuldigen kunnen aanwijzen is belangrijker dan vrouwenlevens redden? En radiologen kunnen laks worden? Ze zouden ons inziens eerder onzorgvuldig worden door de te hoge werkdruk dan door een software programma dat die werkdruk vermindert. Bedenk ook dat het software programma het tekort aan radiologen kan oplossen.
Gezond verstand is ook hier niet voldoende aanwezig.
Ons advies is: het programma inzetten als aanvulling en hulpmiddel voor de radiologen. Zij zullen zeker blij zijn met elke patiënt die extra wordt gevonden. Wat kan daar mis mee zijn?
Lees hier het artikel: Kunstmatige intelligentie ontdekt borstkanker vaker dan artsen: ‘Dat we hier geen gebruik van maken, is ethisch onverantwoord’
Bron: volkskrant.nl
Frank Rensen
2 augustus 2023
Kunstmatige intelligentie ontdekt borstkanker vaker dan artsen: ‘Dat we hier geen gebruik van maken, is ethisch onverantwoord’
Kunstmatige intelligentie is beter in het screenen op borstkanker dan radiologen, blijkt uit een grootschalig Zweeds onderzoek. De technologie kan bovendien de hoge werkdruk van radiologen omlaag brengen.
De studie vormt het nieuwste bewijs dat kunstmatige intelligentie, AI, het werk van radiologen kan aanvullen of zelfs gedeeltelijk vervangen. Ruim 80 duizend vrouwen deden mee. De software, gemaakt door het Nederlandse bedrijf ScreenPoint en getraind op honderdduizenden borstscans, signaleerde vaker borstkanker dan radiologen, zonder daarbij meer vals alarm te slaan. Hoe eerder artsen een tumor vinden, hoe beter de prognose.
Alleen al in Nederland nemen jaarlijks ruim 800 duizend vrouwen deel aan bevolkingsonderzoeken naar borstkanker, door röntgenfoto’s van hun borst te laten maken. Radiologen zoeken in deze ‘mammogrammen’ naar afwijkingen die op kanker kunnen wijzen. Dit doen twee radiologen onafhankelijk van elkaar, om de kans op fouten te minimaliseren. Door vergrijzing en een stijgend tekort aan radiologen kampt deze beroepsgroep met een hoge werkdruk, die AI kan helpen verlichten.
‘Voor medische AI is de screening op borstkanker een droomapplicatie’, zegt Bram van Ginneken, hoogleraar medische beeldanalyse aan de Radboud Universiteit Nijmegen en niet betrokken bij het Zweedse onderzoek. ‘Het gaat om enorme aantallen beelden, met steeds dezelfde vraag: is er borstkanker aanwezig, ja of nee? Kunstmatige intelligentie kan die vraag beantwoorden, zelfs zonder dat daar radiologen aan te pas hoeven te komen.’
Dat is precies wat het onderzoek, vandaag gepubliceerd in The Lancet Oncology, bevestigt. Een AI-programma bekeek de helft van alle mammogrammen van het bevolkingsonderzoek en gaf vervolgens op een schaal van één tot tien een schatting van het risico op borstkanker. Scans met een risico van één tot negen werden door een radioloog gecheckt, de scans met het hoogste risiconiveau werden omwille van de veiligheid door een gebruikelijk duo radiologen bekeken.
Het gebruik van AI leverde per duizend vrouwen één extra signalement van kanker op, vergeleken met de blik van alleen radiologen. Dat lijkt weinig, maar op de schaal van bijvoorbeeld een Nederlands bevolkingsonderzoek gaat het dan al snel om jaarlijks honderden vrouwen bij wie anders geen alarm was afgegaan. Bovendien kan het gebruik van AI de tijd dat artsen naar scans kijken bijna halveren.
Soortgelijk Spaans onderzoek ging nog een stap verder door artsen bij een deel van de proefpersonen in het geheel niet te betrekken, maar slechts AI te gebruiken. Zelfs dan blijkt dat computers minder fouten maken. In Denemarken wordt het Nederlandse AI-systeem al ingezet in de reguliere screening om een van de twee radiologen te vervangen. Wel ziet Van Ginneken ook risico’s bij de inzet van AI in de mammografie. Zo zouden radiologen lakser kunnen worden naarmate ze meer leunen op het oordeel van de computer. ‘Ook wordt het moeilijker om bij een fout scherp te krijgen wie er precies verantwoordelijk is.’
Het zijn deze en andere zorgen die ertoe leiden dat Nederlandse ziekenhuizen de technologie voorlopig nog niet inzetten bij de borstkankerscreening. Van Ginneken vindt de voordelen echter dermate groot dat hij de afwachtende houding ‘ethisch onverantwoord’ noemt. ‘De Nederlandse overheid wil eerst nog zelf onderzoek uitvoeren naar het gebruik en de veiligheid van AI in deze context. Ondertussen missen we mogelijk gevallen van borstkanker. Als ik een vrouw was en deel zou nemen aan een bevolkingsonderzoek, zou ik dit onacceptabel vinden.’
Borstkanker in Nederland
In Nederland krijgen vrouwen tussen de 50 en 75 jaar een oproep voor de tweejaarlijkse mammografie. Dit gaat jaarlijks om ruim 800 duizend vrouwen. Ongeveer 1 op de 7 vrouwen in Nederland krijgt in haar leven borstkanker, jaarlijks sterven er ruim drieduizend aan deze kankersoort. (Bron: RIVM)
