Commentaar Vrouwenpartij: maatwerk voor de zzp’er! Een intelligent artikel om de regering te helpen door middel van maatwerk een werkbare oplossing te creëren voor het complexe probleem van schijnzelfstandigheid van de zzp’er.
De zzp’er terugdringen in zijn hok zal niet werken
‘Mensen onder dwang terugdringen werkt niet, de werkelijkheid heeft de arbeidsmarkt in sneltreinvaart ingehaald.’ De werkelijkheid van de samenleving en de maatschappij kan de huidige ‘oplossing’ van de regering niet accepteren. De benodigde gehoorzaamheid en volgzaamheid is niet aanwezig. Bovendien is de menselijke geest creatief genoeg om (schijn)oplossingen van de regering te omzeilen. Met andere woorden: onder de huidige omstandigheden zal het weer een heilloze missie blijken te zijn, die alleen schade toebrengt en het vertrouwen in de falende overheid verder zal verlagen.
Oplossingen via CAO’s
De voorgestelde CAO aanpassingen voor de zorg, de kinderopvang en het onderwijs zijn ons inziens een ware oplossing. Het personeels probleem in genoemde sectoren, dat door de nieuwe regels alleen maar vergroot wordt, kan hiermee voorkomen worden. Het is een win-win situatie, waarbij ook de overbelaste belastingdienst ontzien wordt.
Vrijheid en samenwerking
Vrijheid, persoonlijke vrijheid, is een waarde wiens groei niet voor lang te stoppen is. Een rechts-radicale en rechts-extremistische trend zal geen lang leven beschoren zijn. Wij van de Vrouwenpartij zien het als een laatste oprisping voor het failliet definitief is en samenwerking de hoofdrol krijgt bij het oplossen van de nationale en mondiale problemen. De mens is het kapitaal, een levend en creatief kapitaal. Het belang van geld en macht is tanende, daar waar samenwerking de hoofdrol overneemt.
Lees hier het artikel: Alleen maatwerk leidt tot goede afloop zzp-saga
Bron: fd.nl
Esther Koot-van der Putte en Huub de Graaff
18 november 2024
Alleen maatwerk leidt tot goede afloop zzp-saga
In de langslepende saga over de zzp-problematiek rond schijnzelfstandigheid vallen twee dingen op: er wordt gezocht naar een uniforme oplossing voor een pluriform probleem én het is niet helder wie waartegen beschermd wordt. De traditionele opvattingen over werk en werkenden blijken hardnekkig.
Dat legt een prominent probleem bloot: ons klassieke arbeidsrecht staat in schril contrast met de werkelijkheid. Voor grote delen van de samenleving is werk ingrijpend veranderd. Generieke regelgeving kan niet leiden tot een brede tevredenheid.
Maar binnen de traditionele opstelling lijkt geen ruimte te bestaan voor een regelgeving die op de realiteit is toegespitst. Misschien speelt mee dat een op maat gemaakte uitvoering en handhaving voor uitvoeringsproblemen bij de Belastingdienst zullen zorgen of afdoen aan sociale zekerheid. De rigide benadering van de regels gaat tot veel ontevredenheid en verdriet leiden bij de werkenden die voor zichzelf kunnen zorgen en daar ook eer in vinden.
Drie groepen zzp’ers
Er zijn grofweg drie groepen zzp’ers die een eigen aanpak verdienen.
Aan de onderkant van het loongebouw bevindt zich de kwetsbaarste groep die minder verdient dan een uurloon van €32,24. Voor deze groep zou een rechtsvermoeden van werknemerschap gaan gelden. De Hoge Raad is daar duidelijk over: kwetsbare zelfstandigen werkend in schijnzelfstandigheid passen niet in onze visie op een goed arbeidsrechtelijk stelsel. Deze groep verdient de (traditionele) bescherming van het arbeidsrecht.
Een bijkomend onwenselijk gevolg is dat deze vorm van zzp-werk ‘reguliere’ werknemers uit de markt drukt, omdat deze ‘te duur’ worden. De bescherming zou dus gericht moeten zijn op zowel de schijnzelfstandige als de werknemer.
Dan is er een groep die meer verdient dan de inmiddels befaamde €32,24. Een groot gedeelte van deze groep haalt voldoening uit het zzp-schap en kiest hier bewust voor, blijkt uit een overheidsconsultatie. We kunnen ervan uit gaan dat het professionals betreft die hun eigen boontjes kunnen doppen. Moeten we die groep nu terugduwen in de arbeidsovereenkomst? Voor wie doen we dat eigenlijk?
Als het om de druk op maatschappelijke voorzieningen gaat, zoals de wens om bijstand te beperken, dan zijn daar ook andere oplossingen voor. De nieuwe maatschappelijke realiteit vraagt om ruimte voor deze groep in het zzp-schap. Ook op het punt van sociale zekerheid en pensioenvoorziening moet deze zzp’er zichzelf redden, al dan niet met verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV).
‘Mensen terug dwingen werkt niet, de werkelijkheid heeft
de arbeidsmarkt in sneltreinvaart ingehaald’
Die insteek vraagt om maatwerk in regelgeving en handhaving, maar doet wel recht aan beschermings- en zelfredzaamheidsopvattingen over werknemerschap en zelfstandigheid die gerespecteerd moeten worden. Als de tweede groep zzp’ers zichzelf redt, moet de bescherming gericht zijn op de houdbaarheid van de maatschappelijke voorzieningen. Dat vraagt om een andere benadering.
Dan zijn er nog zzp’ers die op basis van de nieuwe wetgeving een arbeidsovereenkomst zouden moeten krijgen, omdat ze met hun ‘zij-aan-zij-werk’ als zzp’er eigenlijk teveel verdienen. Dat speelt vooral in de zorg en het onderwijs.
Maar mensen onder dwang terugdringen werkt niet, de werkelijkheid heeft de arbeidsmarkt in sneltreinvaart ingehaald. De vlucht naar zzp heeft in bovengenoemde sectoren specifieke oorzaken zoals hoge werkdruk, administratieve overbelasting en gebrek aan autonomie waarvoor geen hapklare oplossingen bestaan.
De organisaties zullen zelf ook moeten veranderen. Er zullen gesprekken moeten komen over zelfroostering, meer autonomie, maar ook het strakke financiële kader van bijvoorbeeld de cao Ziekenhuizen.
Voeg daarbij de invloed van de verzekeraars en het is duidelijk dat dit probleem niet kan worden opgelost met één Haagse webmodule of generieke wet. De voorkeur gaat nog steeds uit naar een specifiek convenant voor de zorg (zoals het beheersingsmodel Zorg en het Fiscaal kader ZZP Zorg). De gesprekken hierover zijn helaas opgeschort. De bescherming is hier derhalve gericht op de onderlinge solidariteit en het waarborgen van een houdbaar zorgsysteem.
Hapklare oplossing
Nederland kent maar liefst 175 sectoren waarbinnen een bedrijfstak-cao geldt. In deze cao is het mogelijk om afspraken te maken voor de eerste categorie zzp’ers: de opdrachtnemers die ingebed zijn in de arbeidsorganisatie en ‘zij-aan-zij’ werken met werknemers op de werkvloer.
Een cao waarin dat gebeurt noemen we de ‘caoo’, dat wil zeggen: de collectieve arbeids- en opdrachtovereenkomst. Het is op het niveau van de sector dat cao-partijen kunnen beoordelen of het voor deze sector nuttig en wenselijk is een caoo af te sluiten. Er kunnen op die manier maatwerkoplossingen per bedrijfstak worden gerealiseerd voor alle werkenden, werknemers en zzp’ers.
Wetgever, neem in de VBAR een bepaling op die aan cao-partijen de mogelijkheid geeft om in de caoo eigen passende afspraken te maken ten aanzien van opdrachtgeverschap. Dan kan de puzzel over inbedding in de organisatie ook per branche en type werk in maatwerk worden opgelost.
Want we zouden het bijna vergeten, maar: dé zzp’er bestaat niet.
Esther Koot-van der Putte en Huub de Graaff zijn eigenaar van CaoCoaches, adviesbureau voor arbeidsvoorwaarden.
