Blog

Rechter verbiedt bestrijdingsmiddelen voor lelies, gezondheid van buren belangrijker | Change Inc.

Commentaar Vrouwenpartij: eindelijk: voor de rechter gaat onze gezondheid boven economie (in dit geval de inkomsten van 1 leliekweker).

Uit het NOS artikel onderaan: Land- en Tuinbouworganisatie LTO zegt “verbijsterd” te zijn. Want hoe is het in godsnaam mogelijk dat je geen 57 soorten vergif meer mag spuiten? De rechter laat een wereld in verbijstering achter.

RIVM en Parkinson, ALS en Alzheimer
Tientallen wetenschappelijke onderzoeken tonen een verband aan tussen het gebruik van pesticiden en de neurologische aandoeningen Parkinson, ALS en Alzheimer. Maar voor het RIVM moet er meer onderzoek komen dat het verband ontegenzeggelijk aantoont, want bewijs van tientallen wetenschappelijke onderzoeken is natuurlijk niet genoeg. Ondertussen geeft het RIVM expliciet haar goedkeuring om te blijven spuiten?
Het gezondheidsinstituut dat de gezondheid van ons burgers moet beschermen, blijft op de vlakte met de uitspraak: het verband is plausibel (waarschijnlijk maar niet bewezen). Aan welke kant staat het RIVM vragen wij ons af.
Ons inziens is dit een goed voorbeeld van mannenlogica: iets is niet waar zolang het niet bewezen is. Vrouwenlogica zegt: je kunt niet wachten tot het bewezen is, want voor het bewezen is, is het ook al waar. Dingen en zaken worden niet waar door wetenschappelijk onderzoek, maar waren dat altijd al. De schadelijkheid van iets gaat pas in nadat het wetenschappelijk is bewezen?

Achtergehouden wetenschappelijke onderzoeksresultaten 
Hoeveel wetenschappelijke onderzoeken zijn achtergehouden omdat de waarheid de economie zou schaden?
Het bewijs dat verhoogde CO2 in de atmosfeer klimaatverandering zou veroorzaken heeft sinds de 80-er jaren in lades van de oliemaatschappijen gelegen (en is dus niet openbaar gemaakt).
Hetzelfde is het geval met rapporten die pesticiden als ‘voor mensen schadelijk’ beoordeelden.
Dat biologisch voedsel gezonder is dan niet biologisch voedsel is iets als 18 jaar verborgen gehouden.
Nu de laatste 50 jaar 4000+ PFAS (forever) chemicaliën zijn ontwikkeld wordt opeens de schadelijkheid ontdekt? Zie hieronder het NRC artikel: ‘Zembla ontdekt dat Dupont al decennia lang wist dat PFAS schadelijk is.’*
Is het niet zo dat, alleen als de gevolgen niet meer onder het tapijt kunnen worden geschoven of in een lade verstopt, men alarm slaat?

Chemie en het verband met onze gezondheid en die van onze kinderen
Hoe kunnen we het verband niet zien tussen al die menselijke gezondheidsaandoeningen die sinds de 50-er jaren in torenhoge aantallen zijn gestegen, met de opkomst van het enorm toegenomen gebruik van 350.000 nieuwe chemicaliën? Al die 350.000 tot in den treuren getest op veiligheid natuurlijk! Maar we zien geen verband met de toename van allergieën en overgevoeligheden? De toename van obesitas en diabetes 2? De ongekende toename van ADHD en autisme in kinderen? Een belangrijke vraag voor moeders: wat zijn de mogelijke  effecten van hormoonverstorende chemicaliën bij onze kinderen?
Is elke toename van gezondheidsaandoeningen sinds de 50-er jaren niet te linken met de vele soorten ‘ontdekte’ chemicaliën? Is ons voedsel en onze omgeving in al die jaren niet overmatig vergiftigd door een enorm scala aan niet-natuurlijke chemicaliën?
En nu we dit weten, wat doet de regering en de overheid? Nu de schadelijkheid boven tafel is gekomen blijven we al die pesticiden toestaan. Blijven we PFAS gebruiken. Kunnen we de BTW op gezonde biologische voeding niet verlagen! De waarheid speelt nog altijd een onderschikte rol.Gek hé, al die conspiracy theorieën. Hoe komen ze erbij dat de overheid onder 1 hoedje speelt met de grote bedrijven? Hoe komen ze er bij dat de politici aan de hand lopen van de lobby en de lobby de inhoud van de wetgeving bepaalt? Hoe komen ze er bij dat de gezondheid van haar burgers niet op 1 staat? Hoe komen ze erbij dat de overheid nepnieuws verspreidt en belangrijke informatie achterhoudt? Waarom vertrouwen mensen de overheid niet gewoon?De oplossing voor de chemie in ons leven
1. Toelating van nieuwe chemicaliën alleen na goedkeuring op basis van veiligheidsonderzoek (zoals dat uitgevoerd wordt bij nieuwe medicijnen).
2. Veiligheidsonderzoek naar alle bestaande chemicaliën die met mensen in contact kunnen komen binnen 5 jaar en bewijs van nut en noodzaak.
3. Stoppen met productie van alle chemicaliën die niet door het veiligheidsonderzoek komen en onvoldoende nut en noodzaak hebben.
4. Overheidsondersteuning van getroffen slachtoffers van chemicaliën, zoals pesticiden en PFAS chemicaliën, via gerechtelijke steun voor schadeloosstelling door chemie bedrijven.
5. Lobbyen verbieden en alleen onafhankelijke wetenschappers toelaten bij de beoordelingen.
6. Verplicht melden schade door bedrijven en wettelijke noodzaak wetenschappelijke veiligheidstoetsing na 3 jaar en na 10 jaar op de markt. Bij falen van de toets de onmiddellijke verwijdering uit de markt (zoals bij medicijnen waarbij meer ernstige bijwerkingen voorkomen en meer doden vallen dan verwacht).N.B. nu ligt de verantwoordelijkheid voor veiligheid bij het bedrijf en het terugtrekken van een schadelijk product uit de markt is op basis van vrijwilligheid.

Rechter verbiedt bestrijdingsmiddelen voor lelies, gezondheid van buren belangrijker
Omwonenden van een leliekweker in het Drentse Boterveen zijn naar de rechter gestapt om hun buurman te verbieden gewasbeschermingsmiddelen te gebruiken. In een kort geding eisten ze dat de leliekweker onmiddellijk zou stoppen met het gebruik van pesticiden. De rechter stelt hen in het gelijk. De gezondheidsrisico’s die de omwonenden lopen, wegen volgens de uitspraak niet op tegen de inkomsten die de kweker uit zijn bedrijf haalt. 
Opmerkelijk is dat de pesticiden die de leliekweker gebruikt door de overheid zijn toegestaan. Ook heeft de kweker allerlei extra maatregelen getroffen om te voorkomen dat gifstoffen in de omgeving belanden. Om het veld met lelies is een buffer met andere aanplant gemaakt, en de gewasbestrijdingsmiddelen worden met een speciale spuitinstallatie aangebracht die ervoor moet zorgen dat gifstoffen zich minder via de lucht verspreiden. Toch komt de rechter tot de conclusie dat het wekelijks bespuiten van de lelies een ‘onaanvaardbaar schadelijk effect’ kan hebben voor de gezondheid.
Lelies grootverbruikers pesticiden
Het kweken van lelies gaat gepaard met grote hoeveelheden gewasbeschermingsmiddelen. Volgens cijfers van het CBS is het het meest pesticide-intensieve gewas. Per hectare wordt er bij lelies gemiddeld 114 kilo bestrijdingsmiddelen gebruikt. Bij zetmeelaardappelen is dat bijvoorbeeld maar 12 kilo. De rechter stelt dan ook dat de kweker ervoor had kunnen kiezen om een gewas te verbouwen dat voor minder gifstoffen in het milieu zorgt. De rechter benadrukt dat in de beslissing meespeelt dat het gaat om de teelt van een siergewas – de uitspraak had anders kunnen uitvallen voor het verbouwen van voedsel.
Parkinson, ALS en Alzheimer
Uit tientallen onderzoeken komt naar voren dat er een verband bestaat tussen het gebruik van pesticiden in de landbouw en het ontstaan van neurologische ziektes zoals Parkinson, ALS en Alzheimer. Het RIVM noemt die link ‘plausibel’ en stelt dat meer onderzoek nodig is. Volgens de rechter zijn deze aanwijzingen sterk genoeg om burgers te beschermen tegen de schadelijke effecten van de pesticiden.
Wageningen Universiteit werkt op dit moment mee aan een groot internationaal onderzoek naar de aanwezigheid van bestrijdingsmiddelen in het milieu, dieren en mensen. Uit de eerste resultaten blijkt dat er 170 verschillende middelen in Nederlandse samples zijn aangetroffen. Met name het effect van ‘cocktails’ van verschillende gifstoffen op de gezondheid wordt op dit moment nog slecht begrepen. Het ontbreken van bewijs dat dit géén schadelijke effecten op de gezondheid heeft, grijpt de rechter aan om de lelieteler te verbieden gifstoffen te gebruiken.
Meer rechtszaken?
Het is niet duidelijk wat het gevolg van deze uitspraak is voor andere leliekwekers. De uitspraak lijkt wel te passen in een bredere trend om milieu- en klimaatbeleid via de rechter af te dwingen. Voorbeelden hiervan zijn het aanvechten van het stikstofbeleid door Mobilisation for the Environment (MOB) van Johan Vollenbroek en de klimaatzaak van Urgenda die de overheid verplichtte meer te doen tegen de uitstoot van broeikasgassen.

Lees hier het artikel: Onrust bij lelietelers na verbod op gebruik bestrijdingsmiddelen in Drenthe
Bron: nos.nl
14 juni 2023
Onrust bij lelietelers na verbod op gebruik bestrijdingsmiddelen in Drenthe
Lelietelers maken zich grote zorgen over het gebruik van bestrijdingsmiddelen na een gerechtelijke uitspraak eerder deze week in het nadeel van een lelieteler in Drenthe.
De rechter verbood het gebruik van de middelen omdat deze de gezondheidsrisico’s voor omwonenden zwaarder vindt wegen dan de winstgevendheid van de lelieteler. De rechter wijst erop dat er ‘substantieel onderzoek voorhanden is waaruit blijkt dat er een verband is tussen bestrijdingsmiddelen en ernstige neurologische aandoeningen (zoals Parkinson, Alzheimer en ALS)’.
Het verbod geldt alleen voor een lelieteler in Boterveen, niet ver van Dwingeloo. Maar andere telers vrezen nu dat meer omwonenden naar de rechter stappen en dat zij de middelen dan ook niet meer mogen gebruiken. Land- en Tuinbouworganisatie LTO zegt “verbijsterd” te zijn, juist omdat de telers zich aan alle regels zouden houden en alleen middelen gebruiken die die zijn toegestaan door ‘onafhankelijke, wetenschappelijke instanties’.
57 soorten pesticiden
Het gebruik van bestrijdingsmiddelen in de lelieteelt is al langer omstreden. In 2019 schakelden ongeruste omwonenden een onafhankelijk onderzoeker in. Hij ontdekte in de buurt van Drentse leliekwekers 57 verschillende soorten bestrijdingsmiddelen in groenten en in de bodem. Sommige van die stoffen bleken zeer giftig. Bovendien kan vermenging van pesticiden nog meer risico opleveren, stelde de onderzoeker.
Bij het onderzoek van toen bleef onduidelijk of de middelen een gezondheidsrisico vormen voor de omwonenden. Maar negen bewoners in Boterveen waren bang van wel. “Iedere keer als de lelieboer hier met zijn spuitwagen over de bollenvelden reed, haalde ik mijn kinderen naar binnen”, vertelt Jonne Vernes bij RTV Drenthe. De laatste tijd deed ze dat soms twee keer per week. “Dan zaten we te wachten tot het spuiten voorbij was. Met daarna nog een paar uur speling.”
Schadelijk effect
Omdat de kweker volgens haar niet bereid was tot een gesprek, spande ze samen met acht omwonenden een kort geding aan. De rechtbank wees het gevraagde verbod op bestrijdingsmiddelen toe. ‘Ten aanzien van een aantal gewasbeschermingsmiddelen die de lelieteler gebruikt, kan de mogelijkheid niet worden uitgesloten dat zij een onaanvaardbaar schadelijk effect kunnen hebben op mensen’, aldus de kortgedingrechter maandag in zijn uitspraak.
Gevierd hebben de omwonenden de uitspraak niet. “We hebben elkaar wel gefeliciteerd. Maar dat je dit met het recht moet oplossen, is heel triest”, aldus Vernes. “Je wordt pas gehoord als het vonnis er is en dat is heel jammer.”
De leliekweker in Boterveen, die geen commentaar wil geven, gaat in hoger beroep tegen de uitspraak. Maar dat wil niet zeggen dat de zorgen bij de leliekwekers weg zijn.
Wetenschappelijke degelijkheid
“Je moet op bepaalde momenten in de teelt bepaalde bestrijdingsmiddelen gebruiken”, legt Ron Mulders van LTO uit. “Dat is tijdsafhankelijk en dat doorkruis je met dit verbod. Wat er nu gebeurt, is dat rechter tijdens het spel de regels verandert.”
De regels zijn beredeneerd tot stand gekomen, aldus Mulders. “Leliekwekers gebruiken alleen middelen die zijn toegelaten door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Hoogopgeleide wetenschappers, die elk middel kritisch beoordelen voordat ze het toelaten. Wij nemen dat bastion van wetenschappelijke degelijkheid zeer serieus. Dan is het opmerkelijk dat een rechter zo’n uitspraak doet.”
“De uitspraak raakt alle plantaardige sectoren”, vervolgt Mulders. “De bollenteelt en de bloementeelt. Terwijl zij al op allerlei manieren bezig zijn om de milieudruk te verminderen. Dat is al een uitdaging. Dan helpt het niet als na deze uitspraak meer omwonenden zeggen: ‘Wij stappen ook naar de rechter’.”
Ontzettend dapper
De kans dat meer omwonenden de rechter inschakelen is groot, zegt Meten=Weten, een milieuorganisatie die het gebruik van bestrijdingsmiddelen probeert terug te dringen. “Dat komt door het gevoel dat deze zaken eerder niet serieus werden genomen”, aldus bestuurslid Alok van Loon. “We krijgen nu veel telefoontjes. Iedereen wil weten wat ze met deze uitspraak kunnen. Het is ontzettend dapper dat de bewoners in Boterveen dit gedaan hebben en het is van grote betekenis.”
Ook Henk Baptist van Milieudefensie vermoedt dat de uitspraak een precedent schept. “Ik verwacht dat meer mensen zich gaan beroepen op een rechter. Grenzen in het gebruik zullen duidelijker moeten worden aangegeven.”

* Lees hier het NRC artikel: Chemiebedrijf DuPont kende risico’s van PFAS al decennia en zweeg

Lees ook: Dit is wat je moet weten over PFAS en de impact op je gezondheid

Meld je aan voor onze nieuwsbrief

Laatste vrouwenberichten uit de media

Shell-topman Wael Sawan: ‘Je kan Shell om zeep helpen, of ons laten proberen het spel in de goede richting te duwen’ – NRC
21 juli 2024

Met gratis kinderopvang in Zeeuws-Vlaanderen gaat 60% van de ouders werken of meer werken
21 juli 2024

‘Bedrijven die AI negeren, verdwijnen binnen vijf jaar’
19 juli 2024

De anti-Europese Patriotten willen de EU van binnenuit slopen, maar stuiten op een muur van tegenstand | de Volkskrant
14 juli 2024

Goede opvang voor kinderen is economisch gezien een no-brainer – maak het daarom een publieke zaak
13 juli 2024

Children’s daily sugar consumption halved just a year after tax, study finds | Sugar | The Guardian
11 juli 2024

De toekomst is niet aan cijferfetisjisten
11 juli 2024

‘Debat over zzp’ers wordt niet altijd gevoerd op basis van de juiste cijfers’
8 juli 2024

Personeelstekort? 100.000 mensen willen omscholen tot pedagogisch professional – Kinderopvangtotaal
7 juli 2024

De boer van de toekomst zaait elke paar meter een ander gewas – NRC
7 juli 2024

Overgrote meerderheid wereldbevolking wil ambitieuzer klimaatbeleid van zijn land zien | Change Inc.
22 juni 2024

New Test Detects Parkinson’s 7 Years Before Most Symptoms Show : ScienceAlert
20 juni 2024

BBB vindt Europese natuurherstelwet een ‘schoffering’
18 juni 2024

AI discovers new rare-earth-free magnet at 200 times the speed of man – AI in de politiek
18 juni 2024

Plots was daar Thierry Aartsen van de VVD. Ik kon mijn oren niet geloven | de Volkskrant
8 juni 2024

Halla Tómasdóttir, verdediger van diversiteit en gendergelijkheid, gekozen tot president van IJsland | de Volkskrant
2 juni 2024

Kiezer eensgezind over streven naar duurzamere landbouw, maar haakt af bij concrete voorstellen | de Volkskrant
31 mei 2024

Rabobank: ingrepen van de coalitie kosten meer dan ze opbrengen
30 mei 2024

Plastic voedselverpakkingen bevatten duizenden verschillende soorten chemicaliën: wat gebeurt er als je die doorslikt?
27 mei 2024

Rijk worden? Word EU-lid! Na twintig jaar verdient een Sloveens gezin nu meer dan een Brits gezin – De Correspondent
15 mei 2024