Commentaar Vrouwenpartij: de onontkoombare trend naar een eerlijkere samenleving krijgt door EU wetgeving een langverwachte boost. Uitbuiting, verborgen kolonialisme, moderne slavernij, zijn misstanden die blijven voortbestaan tot in deze tijd. De grote bedrijven zijn hiervoor verantwoordelijk en worden nu wettelijk opgedragen deze praktijken te openbaren en te bestrijden. Ogen sluiten, hoofd afwenden, niet weten en niet begrijpen zijn geen opties meer om verantwoordelijkheid te ontlopen voor de gehele keten vanaf productie tot de consument.
Begin van het einde?
Luidt deze wetgeving het begin van het einde in van de macht van de aandeelhouders? Bij de grote bedrijven staat onvervalst winst voor aandeelhouder en bestuur aan de top van de prioriteiten. Milieu en gezondheid staan in de marketing van het bedrijf hoog in het vaandel, maar hebben in praktische zaken nauwelijks prioriteit. Milieu is belangrijk want wie wil zeggen dat het bedrijf milieuschade of klimaatschade veroorzaakt? Hetzelfde geldt voor gezondheidsrisico’s die uit eigen onderzoek naar boven komen maar onderin diepe lades terecht komen en daar soms tientallen jaren verborgen blijven (zie artikel NRC: Producenten van pesticiden hielden studies naar hersenschade achter en het feit dat Parkinson de snelst groeiende hersenziekte ter wereld is).
Maar hoe lang blijft alles nog verborgen? Hoe lang blijven deze bedrijven geloofwaardig? Hoe lang houden ze een stevige vinger in de pap bij de regering en bij de EU? Een regering die haar geloofwaardigheid door zoveel schandalen heeft verloren? Een EU die weg wil blijven kijken bij het giftige glyfosaat gehalte in het bloed van elke EU burger en niet op kan tegen de machtige lobby van de chemische industrie?
Het begin van het einde? De Vrouwenpartij voorziet enerzijds dat diverse grote bedrijven ten onder zullen gaan aan massale schadeclaims en dat de EU anderzijds niet meer kan wegkijken bij de opstapelende gezondheidsschade die steeds grotere groepen burgers treft en die economisch onbetaalbaar wordt.
De toekomst in perspectief
Klimaatverandering valt niet te verbergen en naar mate dat een ieder de schadelijke gevolgen treft, zal de steun voor ingrijpende maatregelen, die niet te vermijden zijn, groeien en de druk op de politiek toenemen.
Hetzelfde zal gelden wanneer gezondheidsschade voor een ieder merkbaar worden, zoals hooikoorts en allergieën, longaandoeningen, depressies, mentale problemen en eenzaamheid, die nu al miljoenen Nederlanders, jong en oud, treffen.
Het besef dat alleen voorkomen een oplossing biedt zal bij iedereen langzaam gaan doordringen en zal een massale heroriëntering qua prioriteiten teweeg brengen. Wj verwachten dat AI een grote rol kan gaan spelen in het aantonen dat verrijking, de motor achter groeiende ongelijkheid, de grote boosdoener is die het welzijn van nu al meer dan 50% van de bevolking bedreigt.
Universeel basisinkomen
Elkaar helpen was in dorpen lang de normaalste zaak van de wereld. Elkaar helpen is de laatste 60 jaar echter uitbesteed aan de overheid, waar het op allerlei manieren mis is gelopen. Elkaar helpen zien we gelukkig, vooral lokaal, terugkomen. Nu is het aan de regering en overheid om het elkaar helpen uit het slop te halen door middel van een universeel basisinkomen voor iedereen. Het enige wat noodzakelijk is om het basisinkomen tot stand te brengen is dat wij het elkaar gaan gunnen. Alleen met WijSamen gaan we het redden om de bedreigingen die onherroepelijk op ons afkomen, het hoofd te bieden en te keren.
Nieuwe technologieën kunnen veel betekenen en helpen, maar het kan alleen werkelijk lukken als het vanuit onszelf komt. Als wij de samenleving aansturen en niet wachten tot iemand anders, i.e. de regering en overheid de verantwoordelijkheid wil nemen. Wij zijn het slachtoffer van veel dingen, maar in die rol is er geen uitzicht. Wij moeten zelf het heft in handen nemen en kiezen voor de universele en essentiële waarden die in verval zijn geraakt: eenheid, harmonie en samenwerking.
Lees hier het artikel: Europa stemt voor wetgeving die bedrijven verplicht maatschappelijk verantwoord te ondernemen
Bron: change.inc
Chantal Blommers
5 juni 2023
Europa stemt voor wetgeving die bedrijven verplicht maatschappelijk verantwoord te ondernemen
Het Europees Parlement heeft voor wetgeving gestemd die bedrijven verplicht om de negatieve gevolgen van hun activiteiten op het gebied van mensenrechten en milieu in beeld te brengen en waar nodig te voorkomen of beperken. Bedrijven moeten daarnaast ook de gehele keten van hun product onder de loep nemen en eventuele misstanden aanpakken. De nieuwe regels gelden voor ondernemingen die gevestigd zijn in de EU, met meer dan 250 werknemers in dienst en een wereldwijde omzet van meer dan 40 miljoen euro. Ook moedermaatschappijen met meer dan 500 medewerkers en een wereldwijde omzet van meer dan 150 miljoen euro gaan onder de wetgeving vallen. Niet EU-bedrijven die tenminste 40 miljoen euro verdienen in Europese landen krijgen ook met de wet te maken.
De nieuwe regels verlangen ook dat bedrijven samenwerken met mensen die door hun acties worden getroffen, zoals mensenrechten- en milieuactivisten, een klachtenmechanisme invoeren en regelmatig toezicht houden. Wie de wet overtreedt, kan bestraft worden, bijvoorbeeld met een boete van ten minste 5 procent van de netto wereldwijde omzet.
Rol van bedrijven
Het standpunt van het parlement werd aangenomen met 366 stemmen voor en 225 tegen. 38 parlementariërs onthielden zich van stemmen. “De steun van het Europees Parlement is een keerpunt in het denken over de rol van bedrijven in de samenleving“, zegt Lara Wolters van de Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten in het Europees Parlement. “Een wet op verantwoord ondernemen moet ervoor zorgen dat de toekomst ligt bij bedrijven die mens en milieu op een gezonde manier behandelen, niet bij bedrijven die een verdienmodel hebben gemaakt van milieuschade en exploitatie.” Volgens Wolters nemen de meeste bedrijven in Europa die ‘plicht jegens mens en milieu’ serieus. “Wij helpen bedrijven met deze anti-wegkijkwet. Tegelijkertijd hebben we die paar grote cowboybedrijven afgesneden die de regels uit de weg gaan.”
Ramp tien jaar geleden
Op 24 april 2013 stortte in Savar, Bangladesh het gebouw Rana Plaza in. Bij de instorting van het acht verdiepingen tellende gebouw kwamen 1.134 mensen om het leven en raakten zeker 2.500 mensen gewond. Het gebouw Rana Plaza was ontworpen om er winkels en kantoren in te vestigen, maar in 2013 zaten er vooral textielfabrieken in waar zo’n 5.000 mensen werkten. Het gebouw zou daar niet op berekend zijn geweest en bovendien zouden er drie verdiepingen zonder vergunning zijn bijgebouwd.
De BBC berichtte dat er een dag voor de ramp ‘scheuren’ werden gevonden in het gebouw, maar dat de bazen van de kledingfabriek er desondanks bij medewerkers op aandrongen te komen werken. Wereldwijd werd met afschuw gereageerd op de slechte werkomstandigheden, waarin vooral meisjes en vrouwen moesten werken, en het oneerlijke loon dat zij daarvoor betaald kregen. In de fabriek werd kleding geproduceerd voor westerse bedrijven die ook in Nederland in de schappen ligt.
Bedrijven beloofden beterschap, maar tien jaar later blijkt dat lang niet overal actie werd ondernomen. Daarom gaan al langer stemmen op om dit in de wet te regelen.
Het akkoord van het Europees Parlement voor wetgeving op het gebied van IMVO (Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) is een ‘cruciale stap voorwaarts’, zegt Ingrid Thijssen van werkgeversorganisatie VNO-NCW. “Het brede Nederlandse bedrijfsleven pleit al lange tijd voor Europese wetgeving op het gebied van IMVO. Alleen door een Europese aanpak – met dezelfde regels voor ondernemingen in de hele EU – kunnen we wereldwijd echt het verschil maken op milieu- en mensenrechten”, zegt zij.
VNO-NCW vindt wel dat er nog zaken verbeterd moeten worden aan het voorstel om ‘de wet echt werkbaar te laten zijn voor bedrijven’. “De juridische onzekerheid die de voorgenomen wetgeving meebrengt, is nog altijd groot.” Thijssen zegt te hopen dat in de volgende fase van het wetgevingsproces gekeken wordt hoe die onzekerheid kan worden verminderd.
Amnesty International opgetogen
Amnesty International reageert opgetogen over de stemming. “Het Europees Parlement heeft een duidelijk signaal gegeven dat het de toegang tot de rechter voor slachtoffers van bedrijfsgerelateerde mensenrechtenschendingen wil ondersteunen. Dit is een cruciaal stuk wetgeving dat ertoe zal bijdragen dat grote ondernemingen zich houden aan strengere normen op het gebied van mensenrechten en milieu”, zegt Hannah Storey, beleidsadviseur bedrijfsleven en mensenrechten.
“Wie schade ondervindt door bedrijven die te weinig aandacht hebben voor hun impact op mensenrechten en milieu, ondervindt vaak grote obstakels om gerechtigheid te krijgen”, weet zij. “De steun van het Europees Parlement voor deze wet is een welkome ontwikkeling.” Zij benadrukt dat Amnesty International ook nog niet helemaal tevreden is met het wetsvoorstel zoals dat er nu is. “De wetgeving bevat enkele spijtige uitzonderingen. Met het huidige ontwerp zou het erg moeilijk zijn om bedrijven uit de financiële sector civielrechtelijk aansprakelijk te stellen voor mensenrechtenschendingen en milieuschade. En bedrijven hoeven volgens het ontwerp ook geen rekening te houden met mogelijke mensenrechtenschendingen die voortvloeien uit het misbruik van hun producten.” Amnesty International roept de EU-beleidsmakers op deze ‘belangrijke gaten in het vervolg van de onderhandelingen aan te pakken’.
Hoe gaat het nu verder?
De wetgeving is een stap dichterbij gekomen, maar is er nog niet. Nu het Europees Parlement een standpunt heeft ingenomen, starten onderhandelingen met de lidstaten over de definitieve versie van de tekst. De verwachting is dat hier later dit jaar meer duidelijkheid over komt.
Nederlandse initiatiefwet
Ondertussen is er ook in Nederland gestart met het bepalen van wetgeving op het gebied van IMVO. ChristenUnie, PvdA, GroenLinks, SP, D66 en Volt hebben daartoe een initiatiefwet opgesteld die op dit moment in behandeling is bij de Tweede Kamer. De initiatiefnemers waren al met de wet bezig, toen dit ook in Europa een item werd. “Heel goed dat er wordt gewerkt aan Europese richtlijnen”, zei een van de initiatiefnemers Stieneke van der Graaf (Tweede Kamerlid van de ChristenUnie) daar eerder over. “Maar het is voor ons nooit een optie geweest om daarop te wachten. Daarvoor is de urgentie simpelweg te groot. Bovendien: we moeten de lat hoog leggen en daarmee kunnen we een voorbeeld zijn voor andere landen.”
