Commentaar Vrouwenpartij: Staatssecretaris Funderend Onderwijs Mariëlle Paul heeft weinig meegekregen van het kindertoeslagen schandaal dat ons 12 miljard gaat kosten. De noodzaak van het terugbrengen van de menselijke maat in onze bestuurlijke samenleving is haar ontgaan. ‘Regels zijn regels’ blijft haar hoofdmotto.
Nadat gebleken is dat de beoogde kansenongelijkheid terugbrengen tegengesteld heeft gewerkt en de Cito-baas zelf heeft gezegd ‘een toets is maar een toets’, wil zij de 4 scholen die de doorstroomtoets niet willen uitvoeren, met haar zwaarste drukmiddel dwingen dit tegen alle redelijkheid in wel te doen.
Elke persoon is uniek
Elke leerling over één kam scheren is niet meer van deze tijd. Het succes van de populistische beweging laat zien dat elke persoon persoonlijk wil worden aangesproken. De tijd dat we over alle hoofden heen konden beslissen is voorbij.
De wil en eis tot medezeggenschap zien we in alle gelederen van de samenleving exponentieel groeien. Autoriteit van de kerk is van lang geleden, maar nu krijgt de autoriteit van politiek en politie, de machtsuitoefenaren geen vertrouwen meer.
Blijft over de sterke man, de dictator, die in de ogen van een groot deel van de bevolking de meubelen kan en moet redden. Het probleem is echter dat er in de geschiedenis maar weinig verlichte potentaten zijn geweest.
Onze eigen potentaat Wilders kan moeilijk enige verlichtheid worden toegedicht. Zeker nu hij, volgens Vrij Nederland, bij de 250ste gebroken verkiezingsbelofte (meestemmen met de huurverhoging) is aangeland en hij verdeeldheid creëert en onmacht in het kabinet aanmoedigt.
‘Ik laat het kabinet klappen en kom dan nog groter terug’, lijkt zijn idee en strategie. 1 Persoon die wil beslissen over de hoofden van 18 miljoen unieke burgers. Echt iets voor deze tijd? Succes verzekerd?
In het onderwijs is iedere leerling gelijk aan de ander?
De fouten die in het kindertoeslagen schandaal zijn gemaakt zijn volledig gebaseerd op het vermoeden van veel voorkomende fraude, welke volgens de toenmalige minister Kamp rücksichtslos moest worden bestreden met het instrument ‘regels zijn regels’ dat tot in het extreme werd doorgevoerd. Een kruisje vergeten te zetten was genoeg om tot fraudeur verklaard te worden met zeer verstrekkende gevolgen. Alles was geoorloofd om ouders tot fraudeur te kunnen maken.
Met het ‘vermoeden van wanbeheer’ is een stok gevonden om schoolbesturen te kunnen dwingen te gehoorzamen aan het uitgerangeerde en obsolete ‘regels zijn regels’?
Geen plaats voor een andere kijk, de 8 Cito toetsen zijn heilig.
En wat te denken van: Iedere unieke leerling hoort door dezelfde geconstrueerde hoepel te springen, hoort in tijden van een ‘AI wereldgeheugen’ zich de antwoorden op de Cito-toets te herinneren en hoort in tijden van een ‘AI kampioen redeneren’ de juiste Cito antwoorden te bedenken? Allemaal voor later?
Vanuit de psychologie weten we dat een leerling achter kan lopen, maar in een versnelde ontwikkelingsfase de achterstand kan inlopen en daarna zelfs voor kan lopen. Zovele factoren spelen een rol in de ontwikkeling van een kind en leerling.
Al die factoren buiten de beoordeling houden is kwalijk en feilbaar en een bewijs van onkunde. Het is een grote onkunde in onze maatschappij dat we vrijwel altijd maar op één manier beoordeeld kunnen worden. Het duidelijkste voorbeeld is medisch onderzoek.
Een nieuw medicijn voor een bepaalde aandoening kan en mag alleen getest worden bij patiënten die alleen die bepaalde aandoening hebben. Want anders kan een andere aandoening van de patient de uitkomst beïnvloeden. Statistisch wetenschappelijk onderzoek kan altijd maar 1 ding meten, waarbij het noodzakelijk is dat alle andere dingen stabiel blijven.
Bij de Cito toetsen willen we meten terwijl elke leerling niet hetzelfde is en doen we alsof dat wel zo is. De uitkomst van de toets heeft daarom te weinig voorspellende waarde. De Cito toets weegt daarom veel te zwaar mee.
Dat de schoolbesturen weigeren om een dubieus instrument te gebruiken is zeer te verdedigen. Dwang op die schoolbesturen uitoefenen is zeer ongepast en onjuist. Voor de leraar is iedere leerling uniek en hij moet niet gedwongen worden om alle leerlingen op dezelfde manier te behandelen.
PS Voor welke ouder is hun kind niet uniek?
Lees hier het artikel: Verharde strijd om doorstroomtoets: staatssecretaris Paul beticht scholen van ‘wanbeheer’
Bron: volkskrant.nl
Jurre van den Berg en Irene de Zwaan
18 februari 2025
Volkskrant: Verharde strijd om doorstroomtoets: staatssecretaris Paul beticht scholen van ‘wanbeheer’
Staatssecretaris Funderend Onderwijs Mariëlle Paul dreigt haar zwaarste drukmiddel in te zetten tegen de twee schoolbesturen die de verplichte doorstroomtoets dit jaar niet hebben laten maken door alle leerlingen van groep 8. In de brief die zij hebben ontvangen, wordt gesproken van ‘een vermoeden van wanbeheer’.
Dat Paul (VVD) voornemens is een zogeheten spoedaanwijzing te geven, toont hoe hoog ze de kwestie opneemt. Het middel kan sinds juni 2023 worden gebruikt bij vermoedens van ernstige misstanden en is pas één keer eerder ingezet. Dat gebeurde vorig jaar bij de katholieke scholengemeenschap Saba, nadat de Onderwijsinspectie vaststelde dat er sprake was van ‘grote zorgen omtrent de veiligheid van de leerlingen’.
Bij de doorstroomtoets richt de beschuldiging zich op het besluit van de besturen om de wettelijk verplichte toets alleen te laten maken door leerlingen van ouders die hier nadrukkelijk voor hebben gekozen. Het gaat om vier scholen, drie in Haarlem, één in Bergen. De besturen vinden dat de toets geen goede graadmeter is voor het bepalen van het niveau van leerlingen bij de overgang naar de middelbare school.
Kritiek op de doorstroomtoets
De doorstroomtoets is ingesteld om kansenongelijkheid in het onderwijs te verminderen. Na één jaar blijkt het tegenovergestelde het geval, laat onderzoek van de Volkskrant zien.
De Molenwiek in Haarlem legt de keuze voor het maken van de doorstroomtoets dit jaar bij de ouders neer: het gros van de leerlingen maakt géén doorstroomtoets. Daarmee overtreedt de school bewust de wet.
De doorstroomtoets is te belangrijk geworden, zegt Cito-baas Saskia Wools: ‘Een toets is maar een toets.’
Wettelijke eisen
De staatssecretaris heeft de besturen via een telefoontje ‘nadrukkelijk laten weten dat zij handelen in strijd met de wet- en regelgeving’, zegt Paul tegen de Volkskrant. Ook hebben de vier scholen waarom het gaat bezoek gehad van de Onderwijsinspectie, die binnenkort een rapport naar buiten brengt.
De toets is in hun ogen te eenzijdig gefocust op taal en rekenen. Ook vinden ze dat er te veel gewicht aan wordt toegekend, nu scholen sinds vorig jaar verplicht zijn om het niveau van de leerling naar boven bij te stellen als de toetsresultaten hiertoe aanleiding geven. De besturen vinden dat hiermee voorbij wordt gegaan aan de expertise van de leerkracht, die ook inzicht heeft in belangrijke vaardigheden die de toets niet meet.
In afwachting van het rapport van de inspectie, heeft de staatssecretaris een brief aan de besturen gestuurd waarin zij meedeelt dat ze voornemens is de spoedaanwijzing te geven. ‘Het kan niet zo zijn dat besturen zelf kunnen bepalen aan welke wettelijke eisen zij zich wel en niet houden’, aldus Paul.
Volgens de staatssecretaris lopen leerlingen die de doorstroomtoets niet maken nu ‘een eerlijke kans mis’, omdat ze geen bijstelling van hun schooladvies kunnen krijgen. Ze riep de doorstroomtoets juist in het leven om de kansengelijkheid in het onderwijs te vergroten. Maar dit ideaal wordt sinds de eerste afname overschaduwd door twijfels over de betrouwbaarheid van de uitkomsten en de onderlinge vergelijkbaarheid van de acht verschillende toetsvarianten waaruit scholen kunnen kiezen.
Geldkraan dicht
De scholen hebben tot 7 maart de tijd gekregen om alle leerlingen alsnog de doorstroomtoets te laten maken. Gebeurt dit niet, dan wordt het voornemen omgezet in een aanwijzing. Dit kan vergaande gevolgen hebben, zoals het (deels) dichtdraaien van de geldkraan. Staatssecretaris Paul wil niet op maatregelen vooruitlopen.
De vier schoolbesturen zijn niet van plan om de doorstroomtoets in te halen, zegt Remco Prast. Hij is kernlid van Leve het Onderwijs, een beweging van schoolbestuurders die zich afzet tegen de huidige toetscultuur in Nederland. Prast voert het woord namens de besturen – die onderdeel zijn van de beweging – omdat zij vanwege de juridische situatie niets mogen zeggen.
Dat de staatssecretaris dreigt met een aanwijzing vindt Prast ‘buitenproportioneel’. ‘De inspectie heeft eerder juist geconcludeerd dat er op de scholen sprake is van goed bestuur. Zowel het ministerie als de inspectie voert van alle kanten de druk op. Naar onze inhoudelijke argumenten wordt niet geluisterd.’
Juridische stappen
De twee besturen beraden zich volgens Prast op juridische stappen. Ze brengen als argument in dat de doorstroomtoets haaks staat op het bieden van een veilig pedagogisch klimaat, wat eveneens is verankerd in de onderwijswet. Prast: ‘We zijn niet tegen toetsen, wel voor bredere ontwikkeling en een latere selectie.’
De PO-Raad, die de belangen van basisscholen behartigt, stelt begrip te hebben voor het feit dat de staatssecretaris een rol heeft in het handhaven van de wet. ‘Deze zware manier van ingrijpen helpt echter niet bij het gesprek dat we samen moeten voeren over de problematische functies van de doorstroomtoets en de manier waarop we kinderen nu selecteren voor het voortgezet onderwijs.’
