Commentaar Vrouwenpartij: de stikstofconsternatie die de BBB de grootste partij maakte in de Provinciale Verkiezingen is samen met de BBB weggezakt tot onderin de Top 20 bij de Tweede Kamer verkiezingen. Redelijkheid als optie is ondertussen teruggekeerd bij de boeren. Vrijwillige uitkoop zit zo in de lift dat verplichte uitkoop niet meer nodig zal zijn. De alternatieven om de bedrijfsvoering te hervormen zijn legio gebleken. Een proces dat al aan de gang was, krijgt alleen maar nieuwe sterke impulsen.
De boeren zijn enorm geholpen door alle consternatie. Ze staan er niet meer alleen voor als het om transformatie van hun bedrijf en hun leven gaat. De weg terug is afgesloten. Een korte termijn versnelling is een kwestie van intelligente keuzes door de boeren. Alles werkt hierbij mee. De ongekende snelheid waarmee het klimaat en de natuur onherroepelijk verandert kan geen politieke partij of actie tegengaan of ontkennen. De oude vormen van landbouw en veeteelt worden stapsgewijs onhoudbaar. De boeren zien dat als zij tegen alle logica in volhouden, onoverkomelijke problemen gaan tegenkomen en in hun eigen voet zullen schieten. Een boer is niet gek en zal tot rede komen voor het te laat is en de strijd moet opgeven.
Boerenbuurtzorg en coöperatieve initiatieven
Op verschillende plekken in Nederland zijn schitterende coöperatieve initiatieven ontwikkeld, zoals de boerenbuurtzorg. De families in de buurt bestellen hun aardappelen, groenten, fruit, kaas, eieren, yoghurt, melk, elke week bij de boerenbuurtzorg op basis van een lijst van boerenproducten die nu leverbaar zijn. De boerenbuurtzorg bundelt de bestellingen en gaat bij de aangesloten boerenbedrijven langs om de bestellingen op te halen. De families halen op de ophaaldag hun bestelling (en die van de buren) op bij een verzamelpunt in de buurt, zoals het buurthuis. Alles vers en een stuk goedkoper voor de families. Een kwestie van organisatie met behulp van vrijwilligers, een computer en een ophaaldienst.
Een win-win situatie waarbij niet alleen de families maar ook de boeren een betere prijs krijgen dan wat zij beiden bij de supermarkt krijgen.
Lees hier het artikel: Boeren verdienen vaker bij met winkel, kinderopvang en zonnepanelen
Bron: change.inc
Hannah van der Korput
20 november 2023
Boeren verdienen vaker bij met winkel, kinderopvang en zonnepanelen
Dat concludeert de Rabobank in nieuw onderzoek. De van oudsher boerenbank schrijft dat het verdienmodel van veel agrariërs verandert. Terwijl de omzet uit land- en tuinbouwactiviteiten jaarlijks met gemiddeld 1,6 procent toenam, groeiden de neveninkomsten in de periode van 2010 tot 2020 met gemiddeld 10 procent per jaar.
Nevenactiviteiten
Nevenactiviteiten worden dus een belangrijker onderdeel van het verdienmodel van agrarische ondernemers. Rabobank verdeelt de bijverdiensten van boeren in boerderijverkoop, zorglandbouw, energie, recreatie, kinderopvang en natuurbeheer. Alle markten van nevenactiviteiten groeien relatief sterk. De markt is hiervan de grootste aanjager, niet de overheid. Zo is de vraag naar kinderopvang hoog, en ook streekproducten winnen aan populariteit. De overheid subsidieert wel het agrarisch natuurbeheer, maar dat is maar een klein deel van het totaal.
Verschil per regio
Hoe boeren bijklussen, is per regio verschillend. Rondom Natura2000-gebieden en in veenweidegebieden is de kans op inkomsten uit natuurbeheer groter. Rondom steden zijn er meer kansen op inkomsten uit boerderijverkoop, zorglandbouw en kinderopvang. De kans op inkomsten uit recreatie zijn afhankelijk van de aantrekkelijkheid van de regio voor recreanten. De kans op inkomsten uit energie hangt af van het beschikbare dakoppervlak en de grootte van het land. Ook de mogelijkheden om windmolens te plaatsen of biogas te produceren en verkopen zijn bepalend. Dit hangt af de lokale regelgeving en de belasting van het elektriciteitsnet.
Duurzamere landbouw
De land- en tuinbouw heeft veel impact op het milieu. In 2022 was de sector verantwoordelijk voor 15 procent van alle uitgestoten broeikasgassen in Nederland. Om de natuur te herstellen, moet de agrarische sector verduurzamen. Dit betekent dat sommige bedrijven de productie moeten verlagen of de veestapel inkrimpen. Door nevenactiviteiten kunnen boeren de omzet die hiermee verloren gaat compenseren of zelfs vergroten. Tegelijkertijd kan de groei van duurzamere neveninkomsten de transitie in de landbouw versnellen.
Financiering
De Rabobank is de grootste geldschieter van Nederlandse boeren. De bank heeft de afgelopen jaren vooral ingezet op de financiering van hoogproductieve landbouw. Nu de business van boeren verschuift, moeten geldverstrekkers daarin mee. Bij het verstrekken van leningen moet de aandacht niet alleen maar liggen op grootschalige productie, maar juist ook op nieuwe, duurzamere verdienmodellen. Deze nevenactiviteiten zijn daar een goed voorbeeld van.
Lees ook: